Geef die vrouw een standbeeld! Ondertekenaars van deze petitie roepen de gemeente Den Haag op tot het plaatsen van een standbeeld voor politica en advocate Corry Tendeloo (en als het kan even niet op een obscuur pleintje).
Waarom is dit belangrijk? Wie we eren, zegt iets over welke verhalen we belangrijk vinden om te vertellen. Corry Tendeloo (1897-1956) bracht verandering in 't feit dat getrouwde vrouwen volgens het burgerlijk wetboek "handelingsonbekwaam" waren - net als kinderen en ‘geesteszieken’. Ook zorgde ze ervoor dat vrouwen in overheidsdienst niet langer automatisch ontslagen werden de dag dat ze in het huwelijk traden. Met andere woorden: Corry streed in de 20e eeuw decennialang onvermoeibaar voor vrouwenrechten en emancipatie. Een standbeeld waard!
Corry Tendeloo? Precies. Te weinig mensen hebben van haar gehoord. Zij streed als PvdA kamerlid voor vrouwenrechten en emancipatie tussen 1947-56. Met de succesvolle Motie-Tendeloo zorgde zij voor de afschaffing van het arbeidsverbod voor getrouwde ambtenaressen in 1955. Dit verbod maakte dat onder meer juffen, secretaresses en andere vrouwen in overheidsdienst gedwongen werden ontslagen de dag na hun trouwen. Ook vocht Tendeloo als een leeuwin voor het schrappen uit het burgerlijk wetboek van de zogenoemde ‘handelingsonbekwaamheid’ van getrouwde vrouwen - wat onder andere inhield dat deze geen bankrekening konden openen, hypotheek of verzekering konden afsluiten of zelfstandig op reis konden zonder toestemming van hun man. Getrouwde vrouwen móchten wel werken voor bijvoorbeeld een (familie)bedrijf, maar alleen met toestemming van hun man en alleen als ze hun loon bij hem inleverden. De handelingsonbekwaamheid werd met hulp van Tendeloo afgeschaft in 1956. Daarnaast zorgde Tendeloo voor de verlening van stemrecht aan vrouwen in Suriname (wat toen nog viel onder het Koninkrijk der Nederlanden) en zette ze zich in voor de afschaffing van de wettelijke bepaling van de man als hoofd van het gezin.
‘Mijnheer de Voorzitter! Aan de rechterzijde van dit spreekgestoelte wordt nu zo luidruchtig gepraat, dat ik mij moeilijk verstaanbaar kan maken. De heren zijn blijkbaar allemaal bang.’
Corry Tendeloo, 1956
Eren van vrouwen in de publieke ruimte Deze oproep valt binnen een grotere context. Nog altijd worden belangrijke vrouwen uit de geschiedenis te weinig geëerd in Nederland - zowel binnen als buiten het kader van feminisme. Een kijkje in huidige geschiedenis lesboeken van middelbare scholen laat zien dat feminisme vaak gereduceerd wordt tot een paar kaders of vluchtige paragrafen, en dat vrouwen in het algemeen amper benoemd worden, in tegenstelling tot de Grote Mannen uit de geschiedenis.
Ook onze publieke ruimte is erg mannelijk. De Correspondent deed onderzoek naar straatnamen, en vond dat van alle grootstedelijke straten die vernoemd zijn naar personen, maar liefst 88 procent vernoemd is naar een man. Feministisch collectief De Bovengrondse besteedde hier in 2018 aandacht aan door hun actie Meer vrouw op straatin Amsterdam, waar bordjes van grote straten werden overgeplakt met vrouwen namen.
De enige Corry Tendeloo-straten liggen verstopt in verre buitenwijken van Arnhem en Deventer. En zo houdt het elkaar in stand, want: we eren wie we lovenswaardig vinden, maar om iemand lovenswaardig te vinden moeten we ze wel kennen. Teken nu de petitie voor het standbeeld!
Verder lezen?
1001 Vrouwen in de Twintigste Eeuw - Els Kloek, 2018 (hier)
Buitengewone Vrouwen; in de Voetsporen van Aletta Jacobs - Alies Pegtel, 2018 (hier)
Frappez, frappez toujours. Corry Tendeloo en het feminisme in haar tijd - Anneke Linders, 2003 (hier)
VOGUE column over Corry - Madeleijn van den Nieuwenhuizen (lees ‘m hier!)
